Provinciale Staten van Friesland, torn na verkiezingen niet aan budget provinciale musea | opinie

In 2021 vond een ingrijpende herschikking plaats van het museale landschap. Alle geregistreerde Friese musea werden opgeroepen om professionele meerjarenplannen te maken voor verantwoord collectiebeheer, gezonde bedrijfsvoering en vernieuwende publieksactiviteiten. Ook werd nadrukkelijk een betere samenwerking tussen de instellingen gevraagd.

Uiteindelijk stelde de provincie Fryslân 4,6 miljoen beschikbaar voor het Fries Museum, Museum Belvédère, Museum Dr8888, Natuurmuseum Fryslân, het Fries Scheepvaartmuseum, het Fries Landbouwmuseum, het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium en Museum Martena.

Onzekere toekomst

Deze acht musea hebben zich verenigd in M8 en pleiten ervoor de huidige beleidsperiode te verlengen naar (minimaal) 2025-2028 met een sterk vereenvoudigde aanvraagprocedure. Wij pleiten ook voor het continueren van een jaarlijkse subsidie voor de huidige acht provinciale musea vanuit een betrouwbare en wederkerige relatie. Het bedrag moet wel gecorrigeerd en geïndexeerd worden, passend bij het huidige inflatieniveau.

De ambities uit de huidige beleidsperiode zijn door corona niet volledig tot wasdom gekomen. Samen met de enorme kostenstijgingen zorgt dit voor een onzekere toekomst.

Herstel

Het goede nieuws is dat zich een herstel aftekent met steeds meer mensen die de M8 weten te vinden, in 2022 450.000 bezoekers. M8 biedt regionale binding, draagvlak en het naar voren brengen van ‘it ferhaal van Fryslân’ , in verleden, heden én toekomst. Persoonlijke ontplooiing, gezondheid, participatie, vrijetijdsbesteding en een fijne leefomgeving worden vergroot door succesvolle musea. En last but not least genereren culturele instellingen bedrijvigheid en daardoor werkgelegenheid en zorgen de honderdduizenden cultuurtoeristen voor een directe miljoenenimpuls in de lokale economie.

M8 wil de komende beleidsperiode de energie niet richten op concurrentie, juridisch getouwtrek, bureaucratie en extra onzekerheid, maar maximaal op het verder werken aan de voorgenomen beleidsplannen en de bijbehorende investeringen. Daarnaast willen we continuïteit bieden aan onze vele werknemers en vrijwilligers.

Kansen

M8 weet dat ook de provincie Fryslân te maken heeft met teruggelopen structurele middelen. Wij begrijpen als geen ander dat een gezonde bedrijfsvoering cruciaal is voor een gezonde toekomst. Tegelijkertijd zijn wij ook zeer ervaren in het met incidentele middelen financiële oplossingen bedenken. Wij zien een grote urgentie om de budgetten voor de provinciale musea na de huidige beleidsperiode op een niveau te continueren waarbij de meerjarenplannen tot wasdom kunnen komen.

En we zien hier ook kansen. Want naast het dalen van de structurele inkomsten voor de provincie Fryslân over enkele jaren, komen er op korte termijn in grote mate incidentele middelen naar de provincie, gezien de vele transitievraagstukken waar de provincie een cruciale rol in speelt.

Handen ineen

We realiseren ons dat deze incidentele middelen en specifieke uitkeringen niet zonder meer voor museale taken aangewend kunnen worden. Aan de andere kant: waarom zouden relatief kleine delen van de incidentele miljoenen- en soms miljardenbudgetten voor bijvoorbeeld het nationaal programma landelijk gebied (landbouw, stikstof, NPLG), infra-, woon-, klimaat- en energieopgaven, leefbaarheid, Frysk taalbelied en RegioDeals niet aangewend kunnen worden voor programma’s waarin musea een belangrijke rol kunnen spelen?

Daarom hebben de provinciale musea de handen ineengeslagen: eendr8 maakt tenslotte M8, om krachtig bij te kunnen dragen aan brede welvaart in en voor Fryslân.

Kris Callens (Fries Museum), Froukje Hernamdt (Natuurmuseum Fryslân), Han Steenbruggen (Museum Belvédère), Manon Borst (Museum Martena), Hester Postma (Fries Scheepvaartmuseum), Wybren Jorritsma (Muse DR8888), Klaas Zandberg (Fries Landbouwmuseum), Adrie Warmenhoven (Koninklijk Eise Eisinga Planetarium)