Patiëntorganisaties verdienen provinciale steun | opinie
'Als we niets doen zal straks 30 tot 40 procent in de zorg moeten werken.' Foto ANP
We staan in Fryslân aan de vooravond van een transformatie in de zorg. Een transformatie die noodzakelijk is om de zorg voor alle Friese inwoners toegankelijk en betaalbaar te houden.
In onze provincie werkt momenteel 16 procent van de beroepsbevolking in de zorg. Als we niets doen, zal straks 30 tot 40 procent in de zorg moeten werken. Al in 2023 zal er 10 tot 20 procent meer vraag naar huisartsenzorg zijn dan er aanbod van huisartsenzorg is. In 2028 stijgt dat verschil naar 20 tot 38 procent.
Alleen inzetten op campagnes voor meer huisartsen in Fryslân, is niet de oplossing. De oplossing zit in het gezamenlijk optrekken: de verzekeraar, overheden, zorgaanbieders, de inwoners, de zorggebruikers en mantelzorgers.
Transformatie
Het Integraal Zorgakkoord (IZA) geeft zorgfinanciers, overheden én zorggebruikers opdracht om via intensieve regionale samenwerking tot een transformatie naar passende, toegankelijke en betaalbare zorg te komen. Zo’n transformatie vraagt om een gelijkwaardige positie van de patiënten, burgers en zorggebruikers. Zij kunnen vanuit hun ervaringsdeskundigheid meedenken over oplossingen. Om die reden is binnen het IZA een belangrijke rol weggelegd voor de patiëntenorganisaties. Zij moeten, als gelijkwaardige gesprekspartner, kunnen meedoen met deze regionale samenwerking.
De Friese vrijwilligersverenigingen van patiënten, gehandicapten en ouderen (afgekort PGO) gaven onlangs in een brief aan bestuurders van gemeentes, provincie, zorgverzekeraar en zorgorganisaties aan dat zij deze rol op zich willen nemen. Ze willen graag meepraten over een duurzaam en toegankelijk zorgstelsel voor iedereen en ze willen het contact versterken met alle kwetsbare burgers in Fryslân, ook met hen die niet zijn aangesloten bij een vereniging. De PGO-organisaties zijn hiervoor een samenwerkingsverband aangegaan waarbij de ondersteuning van hun koepel Zorgbelang Fryslân cruciaal is.
Passende bijdrage
Om hun rol ook op een goede en gelijkwaardige manier te kunnen uitvoeren, hebben de PGO-organisaties wel structurele financiering nodig: voor scholing, deskundigheidsbevordering, digitale middelen, facilitaire ondersteuning en middelen om hun achterban te bereiken.
Het IZA geeft zorgprofessionals, zorgaanbieders en overheden nadrukkelijk opdracht om hierin hun verantwoordelijkheid te nemen. Feit is echter dat de Friese PGO-organisaties, in tegenstelling tot hun collega-verenigingen in andere provincies, sinds 2017 geen structurele financiële ondersteuning van de provincie krijgen.
Van de provincie vragen wij daarom om haar verantwoordelijkheid te nemen en een passende financiële bijdrage beschikbaar te stellen en zo de PGO-organisaties in staat te stellen om deel te nemen aan de ontwikkeling, vormgeving en uitvoering van de zorgtransformatie in Fryslân, zoals ook de andere provinciebesturen dit doen.
Formatietafel
Er is een wettelijke grondslag voor onze oproep. Zo stelt de Gezondheidswet uit 1956 dat er in elke provincie een provinciale raad moet zijn, met als taak te werken aan een doelmatig stelsel van voorzieningen voor gezondheidszorg voor alle inwoners. In die raad moeten ook de zorggebruikers vertegenwoordigd zijn, die gevraagd en ongevraagd advies kunnen geven.
We staan niet alleen met onze oproep. In een brief vraagt ook de Vereniging Friese Gemeenten (VFG) de provincie ‘om werk te maken van een provinciale en consistente ondersteuningsstructuur voor gezondheid en welzijn in onze provincie’.
Een leefbare en toekomstbestendige provincie met toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen is alleen bereikbaar wanneer we daar samen de schouders onder zetten, en de inwoners van Fryslân en PGO-organisaties hierin een volwaardige positie krijgen. Provinsje Fryslân, maak dit mogelijk. Neem dit mee naar de formatietafel en geef het een plek in het nieuwe coalitieakkoord.
Esther de Vrij, directeur bestuurder Zorgbelang Fryslân. Lineke Verkooijen, RvT Zorgbelang Fryslân. Namens de gezamenlijke Friese PGO-organisaties: Coen van den Heuvel, Sylvia Langbroek-Schoot, Nico Smits, Albert Spaa , Meine Hofman, Fred Dommershuijzen en Peter Koomen.
