De Friese lutheranen onderzoeken hun toekomst. Zelfstandig blijven kan niet wegens te weinig bestuursleden en overbelaste vrijwilligers

Amper bestuursleden meer en vrijwilligers die zich het vuur uit de sloffen lopen. Daarom denkt de enige Lutherse gemeente in Friesland eraan een ‘kleine kerk’, een zogenaamde huiskerk te worden, het liefst onder hoofdgemeente Zwolle. Op een gemeentemiddag is de situatie met de leden besproken. Het betekent niet dat de lutheranen voortaan in een huis gaan kerken, aldus Toos Reichman, voorzitter van de kerkenraad, maar wel dat de hoofdkerk alle rompslomp rond financiën en administratie overneemt.

De Lutherse kerk aan de Nieuwe Oosterstraat in Leeuwarden is niet de enige die deze stap neemt. Samen met de Lutherse Synode en de Classis is afgesproken om met vier noordelijke gemeenten een krachtig nieuw orgaan te onderzoeken. In Noord-Holland en Noord-Brabant wordt al zo gewerkt. Mogelijk kan in het Noorden ook zo’n proces gevolgd worden. Niet alleen Leeuwarden zou dan onder Zwolle vallen, maar ook Oost-Groningen, Groningen en Kampen.

Vaste predikant

Alles verkeert nog in de onderhandelingsfase, zegt Reichman. Op termijn kan ervoor gekozen worden dat de Lutherse Synode het kerkgebouw in Leeuwarden koopt en de Friese lutheranen het huren voor vieringen en bijeenkomsten. Maar in Leeuwarden wil men ook eerst zelf proberen in te zetten op meer verhuur, zegt Reichman ,,Dat kan veel intensiever. Na een incident met rookontwikkeling hebben we een moderne keuken kunnen installeren. Dat schept meer mogelijkheden voor verhuur.’’

Wekelijks tellen de diensten nu ruim twintig bezoekers. ,,Op een slechte zondag zijn het er ook wel tien tot twaalf’’, aldus Reichman. Er is geen vaste predikant, maar de kerk kan een beroep doen op veel emeritus-predikanten die vroeger bij de lutheranen gewerkt hebben. ,,Samenwerking in noordelijk verband zou ook de mogelijkheid bieden om met zijn allen een kerkelijk werker of predikant aan te stellen. Gemeente zijn zonder zo’n functie is heel moeilijk. Je moet door iemand geënthousiasmeerd worden.’’

Puik aanbod

Reichman is positief over de toekomst. Door ledenadministratie, financiële verslaglegging en andere kerkorderlijke verplichtingen over te dragen aan Zwolle, zou in Leeuwarden ruimte ontstaan ,,voor de zaken waar het eigenlijk om gaat. Denk aan gespreksgroepen, boekbesprekingen en muziek. Geloof is altijd met golfbewegingen gegaan. De beleving is nu individualistisch, maar mensen tonen zich steeds meer geïnteresseerd in religie. De bekende tafelgesprekken van Luther zijn nog steeds actueel en belangrijk.’’

Reichman hoopt ook samen te kunnen werken met de werkgroep Geloven in Leeuwarden, waar alle oecumenische activiteiten samenkomen. Kerkrentmeester Marc Braaksma schrijft in het contactblad De Friese Lutheraan dat de gemeente Leeuwarden zich over de toekomst van de kerken in de stad en omgeving beraadt. ,,Dan kun je maar beter een puik aanbod hebben.’’ Hiermee bedoelt hij dat de lutheranen hun kerkgebouw goed zullen onderhouden. Alles om te voorkomen dat de laatste lutheraan het licht uit moet doen, schrijft Reichman.

De Evangelisch-Lutherse gemeenten in Nederland hebben in totaal ongeveer 12.000 leden. Daarmee vormen de lutheranen een kleine groep onder de Nederlandse christenen. In het buitenland vormen de Lutherse kerken een van de grootste protestantse kerken. Wereldwijd zijn bijna 80 miljoen mensen lid van een Lutherse kerk.