Dit jaar veel meer afval in Friesland: ook afvaldump stijgt

,,Elke week wordt hier afval gedumpt’’, zegt René Keuter, bewoner van de Eikenstraat. Hij wijst op een ondergrondse afvalcontainer, omringd door stoelen, een tafel en losse troep. Omrin ruimt dit wekelijks op, ,,maar een paar dagen later staat er altijd weer van alles’’, zegt Keuter.
 

Twee jongetjes komen juist op de troep af met een grote kar. ,,Ik verzamel oud ijzer en verdien er spaargeld mee’’, vertelt een van hen. Wat hij met dat geld doet? ,,Daarmee koop ik een steekkar.’’ Daarmee wil hij nog meer oud ijzer inzamelen.

Zeker de helft van de containerplekken tussen de flats van Heechterp is omgeven met grofvuil, zo leert een fietsrondje. Niets voor niets maakte afvalbedrijf Omrin zaterdag met gemeentelijke handhavers een ronde langs deze wijk, de Vlietzone en de Vrijheidswijk. 

,,We willen met mensen in gesprek’’, zegt Elske van der Kooi van het bedrijf. Ze staat naast een vuilniswagen, waarvan buurtkinderen de cabine mogen bekijken. Met een VR-bril kunnen bezoekers virtueel bekijken wat er met hun afval gebeurt op de Omrinlocaties in Heerenveen en Harlingen.

,,Door de corona hebben we dit jaar veel meer afval dan anders’’, zegt Van der Kooi. Mensen ruimden afgelopen voorjaar massaal hun zolders op en gingen klussen, toen ze tijdens de lockdown thuis zaten. Grofvuil nam toe, maar ook de grijze sortibakken vulden zich sneller. Toch nam het bedrijfsafval niet merkbaar af, meldt Omrin. Alleen de horeca had een tijdelijke ‘afvaldip’.

Afvaldumping lijkt dit jaar een vlucht te maken. ,,We krijgen dagelijks meldingen’’, zegt Damiën van Velde, adviseur handhaving bij de gemeente. De handhavers bezoeken vaak hotspots: plekken waar Omrin vaak gedumpt afval verwijdert. 

Het opsporen van daders is niet makkelijk. De ene keer gaat het om lakse omwonenden, ,,maar we zien ook wel ondernemers die afval dumpen.’’ Zij kunnen forse boetes krijgen als ze betrapt worden.

Niet alleen grofvuil staat vaak bij de weg, maar In Heechterp vallen ook de vuilniszakken op, zegt Van der Kooi: ,,Meer dan 99 procent van de mensen doet het goed. Die ene andere procent is het probleem.’’ Sommige mensen lijken niet te snappen hoe ze met hun pasje de containers kunnen openen.

In armere wijken wonen veel mensen zonder auto of kennis van regels en de Nederlandse taal: bijvoorbeeld buitenlandse studenten. ,,Daarom willen we mensen op deze manier bereiken. We wijzen ze op de afvalapp: het hoeft allemaal niet moeilijk te zijn. ,,We vertellen mensen dat ze met grofvuil bij de mileustraat terecht kunnen en het wordt ook opgehaald. Hiervoor bestaan vaste gratis rondes. Afhalen op afspraak kan ook tegen betaling.

In Heechterp kwamen weinig mensen af op de Omrinmedewerkers. In de Vlietzone en de Vrijheidswijk kregen ze meer respons. Burendag werd op veel plekken in de provincie gevierd. In de Engelsestraat in Leeuwarden deelden veel gezinnen ’s avonds zelfgemaakte gerechten met hun buren.