Kabinet slaat adviezen over veenweide in de wind

Het gaat daarmee in tegen een dringend advies van de Raad voor de Leefomgeving.

Deze raad, een belangrijk adviesorgaan van het kabinet, vindt dat ‘Den Haag’ een verplicht tussendoel moet vastleggen in de Omgevingswet. In 2030 zou de daling van de veengrond met de helft moeten zijn tegengegaan.

Coördinerend minister Kajsa Ollongren ziet er niks in, meldt ze in een brief aan de Tweede Kamer. Een verplichting heeft ,,geen toegevoegde waarde’’. In de Klimaatwet zijn plannen vastgelegd om de uitstoot van broeikasgas uit de veenweidegebieden tegen te gaan en dat lijkt het kabinet vooreerst voldoende.

Volgens de Raad voor de Leefomgeving moet de bodemdaling in 2050 met 70 procent zijn teruggebracht. Verhoging van het waterpeil is de belangrijkste knop om aan te draaien.

Dalende veengrond stoot veel CO2 uit en zorgt voor schade aan de funderingen van huizen. Dat laatste speelt vooral in het Groene Hart. In Friesland is het veenweidegebied 78.000 hectare groot. Een kleine twee derde daarvan is in gebruik als landbouwgrond.

‘Steun in de rug’

Ollongren zegt het advies als ,,een steun in de rug’’ te zien. Ze noemt doorgaan met ontwatering van de veengebieden op lange termijn ,,economisch, ecologisch en maatschappelijk onverantwoord’’.

Het kabinet slaat ook een tweede advies van de Raad voor de Leefomgeving in de wind; de aanstelling van één verantwoordelijk minister voor de veenweideproblematiek die knopen kan doorhakken als dit op regionaal niveau niet gebeurt. Dat is niet nodig, denkt Ollongren. Zij wijst op een prima samenwerking tussen de departementen en de regionale bestuurders.

Landelijke uitrol

In Friesland draait sinds 2019 op initiatief van de Friese Milieufederatie en samen met landbouworganisatie LTO en twee gebiedscoöperaties het project ‘Valuta voor Veen’. Boeren krijgen een vergoeding als zij de CO2-uitstoot omlaag brengen. Het kabinet is er in de brief lovend over en zinspeelt op een landelijke uitrol.

Een Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling gaat alle afzonderlijke initiatieven op een rijtje zetten en houdt de kosten en opbrengsten in de gaten. Vanuit het Klimaatakkoord is er voor diverse projecten tot 2030 76,5 miljoen euro gereserveerd plus 100 miljoen euro voor gebiedsprocessen in de afzonderlijke provincies.

Voor de jaren 2022 tot 2030 ligt er nog eens 99,5 miljoen euro op de plank voor de veenweideproblematiek.