Er werden heel wat tranen weggepinkt bij de presentatie van bijzondere oorlogsfoto's

Frits Barend toonde in januari een foto van zijn broertje uit de Tweede Wereldoorlog. Hij werd gefotografeerd met zijn ‘heit en mem’. Dit waren Jelle en Jeltje de Vries bij wie de familie in Oudega kon onderduiken.

Frits Barend toonde in januari een foto van zijn broertje uit de Tweede Wereldoorlog. Hij werd gefotografeerd met zijn ‘heit en mem’. Dit waren Jelle en Jeltje de Vries bij wie de familie in Oudega kon onderduiken. Foto: Fotobureau Hoge Noorden

De 25 meest aansprekende Friese oorlogsfoto’s werden woensdag gepresenteerd in het Provinsjehûs. Frits Barend vertelde er het aangrijpende verhaal van zijn familie.

,,Dankzij de Friezen zijn wij er nog’’, zei Frits Barend. Zijn ouders en broertje overleefden de Tweede Wereldoorlog in Oudega bij Koudum, dankzij Jelle en Jeltje de Vries, die hen met gevaar voor eigen leven onderdak boden. ,,Ik heet Frits Jelle en ik wil graag dat de namen Jelle en Jeltje altijd in de familie blijven, want zonder hen waren we er niet geweest.’’

Er werden gisteren heel wat tranen weggepinkt in het Provinsjehûs, toen Barend het verhaal van zijn Joodse familie vertelde. Hij werd in 1947 geboren. Dat kon alleen doordat anderen zijn ouders in Friesland hielpen overleven. De (al vaker gedocumenteerde geschiedenis) vormde een waardevolle inkleuring bij de presentatie van de meest aansprekende Friese oorlogsfoto’s.

Op de website van de Leeuwarder Courant kon iedereen de afgelopen maanden kiezen uit beelden in verschillende categorieën. De meest gekozen foto’s werden gisteren getoond in de Statenzaal. ,,It is it byld dat bybliuwt’’, sprak commissaris des Konings Arno Brok. Dankzij beelden zijn de verhalen van de Joodse gemeenschap in Friesland bijvoorbeeld nog invoelbaar, zei hij.

Wie de afgelopen maanden meestemde in de verkiezing, kon wel zien zien aankomen welke foto’s in ieder geval gekozen zouden worden. Bijvoorbeeld de werkmannen bij de Workumer molen, of de uit de lucht gefotografeerde bommenwerper die het vliegveld bij Leeuwarden onder handen nam. Ook verschillende foto’s van Joodse kinderen drongen door tot de selectie. De verhalen die erbij horen zijn vreselijk, want een deel van hen werd vermoord.

Veel Leeuwarden

Het publiek koos opvallend veel foto’s uit Leeuwarden, waardoor de stad nogal oververtegenwoordigd raakte. De aanwezigheid van het Duitse vliegveld, maar ook de grote Joodse bevolking zullen mede de oorzaak zijn geweest van het grote aanbod aan aansprekende Leeuwarder foto’s. Ook het noorden en zuidwesten kwamen tot hun recht. Beelden uit Drachten, Heerenveen en de zuidoosthoek werden nauwelijks gekozen door het publiek.

Alle provincies

Alle provincies leveren nu hun 25 ‘mooiste’ foto’s aan documentatiecentrum NIOD. Hier worden nog eens 25 beelden uit de oude koloniale gebieden aan toegevoegd. Op 30 januari kiest een landelijke burgerjury uit deze 325 foto’s de honderd beste en mooiste exemplaren. Die zullen daarna als ‘visuele canon’ in de Tweede Kamer worden opgehangen. De gisteren vastgestelde Friese selectie zal ook apart worden getoond in een bus als reizende tentoonstelling, vertelde Johan Steendam van Tresoar. Bovendien verschijnen de foto’s in een expositie bij het Fries Verzetsmuseum.