Er hangt een lijst met 35.597 namen van omgekomen vluchtelingen op de Nieuwestad in Leeuwarden

Henk Pander is onder de indruk van de namenlijsten van omgekomen vluchtelingen. FOTO NIELS WESTRA
Kinbus Naimba, een 24-jarige man uit Zaïre, is de eerste naam die op de lijst staat. Hij pleegde in 1993 suïcide in een detentiecentrum, vijf dagen na aankomst in Groot-Brittannië. De laatste zijn van vier vrouwen en drie mannen uit Syrië, wier namen niet bekend zijn. Zij verdronken vijf weken geleden, op 30 september, bij de kust van Enez in Turkije.
Daartussen: nog 35.589 vluchtelingen, al dan niet met naam, die hun leven hebben verloren binnen, of aan de grenzen van Europa sinds 1993. In werkelijkheid zijn dat er nog veel meer, want duizenden mensen zijn nooit gevonden.
The List
De lijst, The List genoemd, wordt jaarlijks bijgewerkt door de in Amsterdam gevestigde organisatie UNITED for Intercultural Action. Het is een Europees netwerk tegen nationalisme, racisme, fascisme en voor migranten en vluchtelingen. De namenlijsten zijn eerder getoond in New York, Liverpool, Milaan, Basel, Berlijn en Barcelona. Ze staan nu tot 25 november in Leeuwarden als onderdeel van het LF2018-programm IepenUp over vrijheid, democratie en diversiteit.
Amper te bevatten
Voor wie de ellenlange namenreeks aandachtig bekijkt, is het amper te bevatten. Achter elk van de duizenden namen moet een menselijk drama schuilen. De slachtoffers komen uit Ghana, Angola, China, Algerije, Koerdistan of Eritrea. Volwassenen, maar ook baby’s en tieners. Ze zijn verdronken in de Middellandse zee, neergeschoten door de politie, doodgevroren in een vrachtwagen of omgekomen na een sprong uit een trein.
Aanklacht
De namen van de vluchtelingen en hun doodsoorzaak kunnen worden gezien als een aanklacht. Maar tegen wie? Wie is er schuldig aan het trieste lot van deze mensen?
,,Verschrikkelijk’’, vindt Henk Pander, een van de weinigen die deze maandagmiddag acht slaat op de lijst. Het valt de 83-jarige Leeuwarder op hoeveel vluchtelingen er zelf een eind aan hebben gemaakt. ,,Ik hoop dat veel mensen hier even bij langs gaan. Het is belangrijk om dit te weten.’’