De Houdini-truc van Aukje de Vries

O, o Den Haag.

O, o Den Haag. ILLUSTRATIE LC

Een wekelijkse kijk op politiek Den Haag. In deze aflevering: Aukje de Vries mag een derde termijn in de Kamer blijven. Dat zijn er weinigen gegund.

Het zijn koortsachtige tijden voor zittende Tweede Kamerleden. Krijgen ze van hun partij een plekje op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart of moeten ze op zoek naar een nieuwe baan? Bij ‘s lands grootste partij, de VVD, gelden heldere regels. Na twee termijnen in de Tweede Kamer is het mooi geweest.

Er bestaan slechts vier uitzonderingen:

1. Je bent premier.

2. Je moet fractievoorzitter worden.

3. Je moet Kamervoorzitter worden.

4. Je heet Aukje de Vries.

Aukje de Vries (Leeuwarden, 1964) behoort tot die zeer zeldzame vierde categorie. Zaterdag vroeg in de middag kreeg ze een telefoontje: het heeft het hoofdbestuur behaagd haar voor te dragen voor een uitzonderlijke derde termijn. Op 1 december wordt de exacte plek bekend.

In politiek Den Haag lekten na het weekeinde de namen uit van zittende VVD-Kamerleden die we na de verkiezingen niet meer terugzien. Remco Dijkstra is er zo één, de woordvoerder infrastructuur. Hayke Veldman. Roald van der Linde. Vrijdag maakte Helma Lodders haar vertrek bekend.

Langzaam sijpelden ook de namen door van Kamerleden die wél mogen blijven. Mark Rutte behoort bij categorie 1. Mark Harbers behoort bij 2; hij moet Klaas Dijkhoff opvolgen als fractievoorzitter. Ockje Tellegen hoort bij 3. De VVD vindt het hoog tijd om de voorzittersstoel in de plenaire zaal te veroveren. Tellegen is druk bezig om steun te vergaren voor het Kamervoorzitterschap.

In het radioprogramma Met het oog op morgen ging verslaggever Wilma Borgman de namen langs van de vier blijvers. Maar wát, vroeg de presentator aarzelend, is er zo bijzonder aan Aukje de Vries? Ze is landelijk niet de meest bekende naam uit de zittende VVD-fractie. Aukje de Vries haalt niet wekelijks de kranten of talkshows. Ze wil geen premier, Kamervoorzitter of fractieleider worden. Wilma Borgman wist ook niet precies. Het enige dat ze kon verzinnen: ,,Zij is Fries’’.

Aukje de Vries vindt het wat ongemakkelijk om over die eervolle derde termijn te spreken, bekent ze, omdat naaste collega’s juist zo’n sombere week doormaken. Daarom heeft ze het - en dat is typisch Aukje - nog niet van de daken geschreeuwd. ,,Maar ik vind het natuurlijk hartstikke leuk dat ik door mag. Ik ben er gewoon trots op. Dit is een grote blijk van waardering.’’

Voor het antwoord op de vraag wat haar zo bijzonder maakt moeten we naar Zwany van Brussel, Heerenveens makelaar en de Friese regiovoorzitter van de VVD. Dan blijkt dat er een zeer gewichtige en eendrachtige noordelijke lobby is gevoerd richting het VVD-hoofdbestuur om Aukje de Vries in de Tweede Kamer te behouden.

Iedereen wist dat het na twee termijnen in principe klaar was. Van Brussel: ,,Nieuwe kandidaten (Harry Bevers, Ivo de Wolff en Roelof Theun Hoen) moesten een bootcamp volgen. Aukje niet. Zij moest door het hoofdbestuur worden gevráágd.’’

Het Noorden zou na Arno Rutte ook Erik Ziengs verliezen en Friesland, Groningen en Drenthe wilden hun ervaren aanspreekpunt niet kwijtraken. De drie regiovoorzitters trokken en duwden en stuurden een gezamenlijke brief naar het hoofdbestuur van de VVD. ,,Aukje is voor ons een belangrijk boegbeeld’’, vertelt Van Brussel. ,,Ze heeft een zware financiële portefeuille, maar ze zet zich daarnaast in voor het hele Noorden. Wij hebben Aukje zwaar gepromoot.’’

Al ieders inspanning betaalde zich uit. Aukje de Vries mag blijven. Van Brussel: ,,Ik vond het súperspannend’’.

saskia.van.westhreenen@lc.nl