Lees hier de Friese klimaatverklaring

Het straatberaad in Snakkerburen. FOTO HOGE NOORDEN/JACOB VAN ESSEN
KLIMAATVERKLARING VAN FRIESLAND
Om de klimaatdoelen te halen zegt 47% dat we onze levensstijl radicaal moeten veranderen, terwijl 35% volop wil inzetten op innovatie om onze levensstijl zoveel mogelijk te kunnen behouden. 19% vindt dat we de klimaatdoelen niet per se hoeven te halen.
Over sommige zaken twijfelen we: We weten niet zeker of vooruitgang door technologie en innovatie het antwoord gaat zijn op klimaatverandering; iets meer dan de helft van de deelnemers denkt van wel, de anderen zien dat anders. Iets meer dan de helft, 55%, vindt dat de uitstoot van CO2 verwerkt moet worden in de prijs van een product. Om de klimaatdoelen te halen vindt 47% dat er een referendum moet komen om Artikel 1 van de grondwet aan te passen: de zorg voor het klimaat moet in dat Artikel opgenomen worden. Voor 53% is dit geen goed idee. We verschillen op punten dus behoorlijk van mening.
Maar over veel dingen zijn we het wél aardig eens: Vliegen naar Berlijn, Londen en Parijs moet twee keer zo duur zijn als reizen met de trein, zegt 72%. We moeten misschien wel bewuster omgaan met water, maar waterbelasting voor ons moet niet omhoog, zegt 69%. We willen ons huis klimaatneutraal maken als het geld oplevert zegt 63%, en ook zonder directe winst wil 37% dat doen. Om beter te weten hoe klimaatverandering werkt, vinden we dat kinderen op de basisschool al les moeten krijgen over klimaatverandering, zegt 66%
Een aantal zaken mag van ons best iets minder: ons eigenbelang bijvoorbeeld, maar ook de omvang van de wereldbevolking. Van gelijkheid, saamhorigheid, bewustwording en openbaar groen willen we juist meer.
Wij hebben nagedacht over onze volksvertegenwoordigers. We willen dat ze kennis van zaken hebben, goed voor ons zorgen en met de belangen van verschillende mensen rekening houden.
Wat onze democratie goed kan gebruiken is een burgerpanel om mee te praten. We hebben behoefte aan betere en vereenvoudigde informatievoorziening. En we zouden meer inzicht willen hebben over welke economische belangen een rol spelen bij beslissingen. Los van onze politiek leiders, vinden we ook dat de producent aan zet is en ook de consument meer moet doen.
Tot slot, we maken ons zorgen over het klimaat. We adviseren elkaar om optimistisch te zijn, maar de meesten van ons zijn eerder klimaatpessimist dan klimaatoptimist.
Wij merken dat het klimaat verandert aan extreme weersomstandigheden, zoals hitte en droogte. We zien het ook in vervuiling en een toename van klimaatvluchtelingen. Wij denken dat de VS, China en de oliestaten verantwoordelijk zijn voor de meeste uitstoot en dat landen in Afrika, Zuidoost Azië en Oceanië daar het meeste last van hebben.
Wij doen de volgende oproep aan onszelf: dat we goed voor elkaar blijven zorgen als het nodig is.
Wij vragen onze politici om niet meer te wachten en treuzelen. Neem besluiten waarin welzijn centraal staat. Dat is belangrijker dan welvaart.
De Friese klimaatverklaring is een initiatief van We Are Warming Up , een project om kunst en cultuur en het klimaatvraagstuk met elkaar te verbinden. Ook in Groningen, Nijmegen en Amsterdam worden klimaatverklaringen opgesteld.