Is het vaccin tegen corona veilig? Dit is wat je wilt weten over het coronavaccin

FOTO

FOTO ANP

De vaccinatiecampagne tegen corona is woensdag begonnen. Wat doet het vaccin? Is het veilig? En wanneer ben ik aan de beurt? De belangrijkste vragen en antwoorden op een rijtje.

Lees ook | Overzicht: wanneer kun je je laten vaccineren?

Welk vaccin wordt er gebruikt?

In eerste instantie alleen het vaccin van Pfizer. Later volgen nog 5 andere vaccins. Die zijn wel besteld, maar nog niet allemaal toegelaten in Nederland. Woensdagmiddag werd bekend dat de Europese Unie ook het vaccin van Moderna heeft goedgekeurd.

Ben ik verplicht om mij te laten vaccineren?

Nee. Vaccineren gebeurt op vrijwillige basis. Je werkgever mag het ook niet van je eisen.

Hoeveel prikken krijg ik en wanneer ben ik beschermd?

Je krijgt twee prikken. Bij het Pfizer-vaccin volgt de tweede prik minimaal drie weken na de eerste. Bij het Moderna-vaccin is dat vier weken. Pfizer beschermt vanaf één week na de tweede prik. Bij Moderna is dat twee weken.

Hoe lang blijf ik beschermd?

Dat lijkt in elk geval drie maanden te zijn. Naar verwachting is die periode veel langer, maar daar zijn nog geen praktijkgegevens van. Deskundigen zijn optimistisch omdat de hoeveelheid antistoffen bij proefpersonen na drie maanden nog niet was afgenomen.

Kan ik na de vaccinatie alsnog corona krijgen?

Ja, dat kan. De vaccinatie van Pfizer verlaagt de kans op Covid-19 met 95 procent. Van elke honderd mensen die worden gevaccineerd zijn er vijf die Covid-19 krijgen, maar het ziekteverloop is doorgaans wel minder ernstig. Het vaccin van Moderna verlaagt de kans op Covid-19 met 94,1 procent.

Beschermt dit vaccin ook tegen mutaties van het coronavirus?

In de meeste gevallen waarschijnlijk wel. Wetenschappers over de hele wereld volgen de mutaties op de voet. Indien nodig kunnen de fabrikanten hun vaccins snel aanpassen.

Wat doet het vaccin?

De vaccins van Pfizer en Moderna laten jouw lichaam kennis maken met het erfelijk materiaal van het virus. Zo leert je afweersysteem hoe het de indringer moet herkennen en bestrijden. Als je later corona krijgt, maakt je lichaam de juiste antistoffen aan om het virus te doden.

Is het vaccin veilig?

Ja, zeggen alle betrokken fabrikanten en controlerende instanties. Het vaccin is uitvoerig getest en streng beoordeeld.

Wat zit er eigenlijk in het vaccin?

Het vaccin bevat een klein stukje nagebootst erfelijk materiaal (RNA) van het coronavirus. Dit kwestbare stukje RNA wordt verpakt in vetmoleculen. Verder bevat het vaccin zouten en suiker. De zouten imiteren de omgeving van de cellen in ons lichaam. De suiker beschermt het vaccin tegen bevriezing.

Welke bijwerkingen kan ik verwachten?

Dat zijn ongeveer dezelfde bijwerkingen als van de griepprik. Ze duren doorgaans 1 tot 2 dagen. De GGD Drenthe somt ze als volgt op voor het vaccin van Pfizer:

- Pijn op de plek van de prik (75%)
- Hoofdpijn (39%)
- Vermoeidheid (37%)
- Spierpijn (25%)
- Koorts (8%)

Waar kan ik bijwerkingen melden?

Dat kan bij het bijwerkingencentrum Lareb via mijnbijwerking.nl of aan de huisarts.

Ik heb aanleg voor allergieën. Kan ik mij wel laten vaccineren?

In zeldzame gevallen kan de vaccinatie leiden tot een allergische shockreactie. Als je allergisch bent moet je dat melden voordat je gevaccineerd wordt. Dat geldt ook als je lijdt aan een auto-immuunziekte.

Ik ben zwanger. Kan ik mij laten vaccineren?

Nee. Volgens de Gezondheidsraad komen zwangere vrouwen niet in aanmerking. Je moet de vaccinatie uitstellen tot na de zwangerschap.

Ik gebruik bloedverdunners. Kan ik mij laten vaccineren?

Heb je een ziekte waardoor je bloed minder goed stolt of gebruik je bloedverdunners? Overleg dan met je arts voordat je je laat vaccineren.

Ik heb een verlaagde afweer. Kan ik mij laten vaccineren?

Is je afweer verzwakt, bijvoorbeeld door een ziekte of medicijngebruik? Overleg dan met je arts voordat je je laat vaccineren.

Kan ik mijn kinderen laten vaccineren?

Nee, coronavaccins zijn alleen bedoeld voor mensen van 18 jaar en ouder. Ze zijn niet getest op kinderen.

Ik ben gevaccineerd. Ik raak besmet maar ik word niet ziek. Kan ik anderen dan besmetten?

Daar is nog weinig over bekend, maar als je weet dat je besmet bent moet je thuisblijven. Ook als je gevaccineerd bent, want het vaccin biedt geen 100 procent bescherming. Je zou alsnog andere mensen kunnen besmetten.

Ik heb al corona gehad. Moet ik mij nu alsnog laten vaccineren?

Ja. Dat is wel het advies, want als je corona hebt gehad kun je opnieuw besmet raken. Niet alle patiënten bouwen voldoende natuurlijk bescherming op om een nieuwe besmetting te voorkomen.

Ik ben bang voor prikken. Kan ik een verdoving krijgen?

Nee, dat gaat helaas niet.

Hoe kan ik aantonen dat ik gevaccineerd ben?

Je wordt opgenomen in het landelijke vaccinatieregister CoronIT. Ook krijg je een kaartje mee met daarop het merk vaccin, de datum van de prik en een QR-code met een link naar de bijsluiter.

Is dat kaartje het bewijs dat ik gevaccineerd bent?

Ja, en je kunt ook vragen om een brief met de registratie. Maar dat levert nog geen extra vrijheden op. Over enkele weken komt de Gezondheidsraad met een advies. De regering wil weten hoe we moeten omgaan met een samenleving die deels wel en deels niet is gevaccineerd.

Waarom kom ik in een register te staan?

De overheid wil weten welke mensen zijn gevaccineerd en welk vaccin ze hebben gekregen. Dat is nodig om de vaccinatiegraad en de effctiviteit te meten.

Wanneer ben ik aan de beurt? Dit is de planning van de vaccinatiecampagne

  • Medewerkers van verpleeghuizen, acute zorg, kleinschalige woonvormen, gehandicaptenzorg, wijkverpleging en Wmo-ondersteuning : vanaf 6 januari.
  • Alle overige zorgmedewerkers : tussen 1 april en augustus.
  • Verpleeghuisbewoners en mensen met een verstandelijke beperking in een instelling : tussen januari/februari en juni.
  • Ggz-cliënten en medewerkers in een instelling : tussen februari/maart en augustus (Moderna).
  • Mensen tussen de 18 tot 60 jaar met een medische indicatie : tussen eind februari en 1 september bij de huisarts (AstraZeneca).
  • Gezonde mensen tussen 18 en 60 jaar : vanaf april/mei tot en met september bij de GGD.
  • Gezonde zestigplussers : tussen maart en september bij de GGD (Pfizer).

Ik wil niet wachten. Kan ik zelf een vaccinatie kopen?

Nee, dat kan niet.

Kan ik zelf kiezen welk vaccin ik krijg?

Nee. Voor alle groepen is vooraf bepaald welke vaccins ze krijgen.

Hoeveel vaccins heeft Nederland besteld?

Ons land heeft meer dan 58 miljoen doses besteld bij 6 fabrikanten.

Wanneer is iedereen gevaccineerd?

Het ministerie van volksgezondheid denkt dat we eind september wel zo’n beetje klaar zijn, mits alle vaccins op tijd worden toegelaten en geleverd.