'Messin’ Up Your Happy Home' van Louie Barkov: een vrolijk makende expositie van een tegendraads kunstenaar in De Lawei

Louie Barkov - Dubbelglas I
Een maagdelijk wit vel papier of een mooi gladgeschuurd paneel is aan schilder Louie Barkov niet besteed. Hij komt pas op gang als hij kan werken met materialen die al een heel leven achter de rug hebben: ruwe planken met verfresten en spijkergaten, gebroken glas, gebutste restanten plaatmateriaal... Alles wat je in de eerste de beste container met bouwafval kunt vinden. Dat lijkt ook te gelden voor zijn verf.
In De Lawei heeft Barkov een hoekje ingeruimd waar hij tijdens zijn expositie op gezette tijden zal werken. Op de tafel naast zijn ezel staan zijn spulletjes uitgestald. Naast wat reguliere acrylverf en enkele Molotow-spuitbussen voor ‘urban art’, staan daar blikken met Glitsa Parketlak, Perkoleum van Koopmans en sneldrogende blanke lak van Hornbach. Alles van krasvaste hoogglans. Aan het materiaal herken je de schilder: Louie Barkov heeft een broertje dood aan conventies.
Sabotage
Het werk van Barkov is opmerkelijk stijlvast. Aan alle schilderijen is te zien dat hij geweldig goed kan tekenen en toch probeert hij dat voortdurend te verdoezelen. Het is alsof hij zijn eigen talent aanvalt. Zo gauw een werk mooi dreigt te worden, haalt hij alles uit de kast om de schoonheid geweld aan te doen. Dat geeft het oeuvre van Barkov een aantrekkelijke speelsheid en dynamiek. Barkov schept een wereld waarin alles geoorloofd lijkt, waarin geen kleurcombinatie te gek is en waar – letterlijk – alles getoond en gezegd mag worden. Het is aan de toeschouwer om de overdaad aan beeld te ontcijferen.
Bevallige blote vrouwen vormen vaak de kern van de schilderijen. Het zijn stripachtige karakters die meestal niks anders te doen hebben dan een beetje mooi zijn. Maar ze moeten zich wel van alles laten welgevallen. Soms krijgen ze een snor, soms een piemel, of allebei. Soms wordt het paneel waarop ze geschilderd zijn door Barkov in stukken gezaagd en worden de delen in een andere volgorde aan elkaar gezet waardoor ze ‘verknipt’ verder moeten leven. Soms gaan ze bijna ten onder in een kwak verf. Maar ze zijn altijd de blikvanger in een wereld die gekenmerkt wordt door felle vloekende kleuren, druipende verfslierten, glasscherven en her en der aangebrachte teksten in graffiti-stijl.
Over zijn werkwijze heeft Barkov eens gezegd: ‘Mooi mag niet. Als het te esthetisch wordt, moet ik ingrijpen. Ik wil mezelf saboteren, ontregelen, ik wil risico nemen’. Dat gaat hem goed af. Zo goed dat je soms denkt dat hij al zijn technische vaardigheden bewust terzijde schuift omwille van een gezochte slordigheid en een schurend amateurisme.
Glorious mistakes
Louie Barkov heet eigenlijk Meindert Lodewijks. Hij is in 1976 geboren in Franeker, waar hij vanaf zijn 10de teken- en schildercursussen volgt. Tot vervelens toe moet hij Friese landschappen schilderen. Meer dan genoeg voor een mensenleven. Voor zijn eigen plezier tekent hij strips. Als hij 18 is, vertrekt hij naar Groningen om te studeren aan de Academie Minerva. Hij woont en werkt nog steeds in de provincie Groningen, waar hij een parttime baan heeft als docent beeldende vorming op een vmbo.
Op Minerva heeft Barkov geleerd om vrij te zijn zijn als kunstenaar. Er is geen materiaal, geen beeldtaal, geen gedachte die zich niet leent voor kunst. Alles is bruikbaar. Barkov ontdekt als student bovendien dat hij affiniteit heeft met low culture. Met strips, graffiti, pop, blues en een kunststroming als arte povera, waarin gebruik gemaakt wordt van eenvoudige, alledaagse materialen. En hij besluit om dat domein tot zijn wereld te maken.
Daar hoort een goede artiestennaam bij en hij kiest voor Barkov, de naam van een 18de-eeuwse Russische dichter die scabreuze gedichten maakte die tot op de dag van vandaag niet gepubliceerd mogen worden. Louie is, behalve een gedeeltelijke vertaling van zijn achternaam, een verwijzing naar het popliedje Louie Louie van The Kingsmen. Zoals Barkov zegt: ‘Een heel slecht opgenomen liedje met een onverstaanbare tekst dat toch een hit werd. Voor mij een teken dat je met onvolkomenheid een heel eind kunt komen. Dat leek mij ook wel wat: glorious mistakes maken’.
Twang
Barkovs belangstelling voor muziek verklaart veel van de teksten in zijn werk. Het zijn vaak fragmenten of titels van songteksten. In het werk Twang bijvoorbeeld staat te lezen ‘It don’t mean a thang’, een verbastering van de titel van een melodieuze jazzstandard. De titel Twang verwijst naar het scherpe, knauwende geluid van de Fender Telecaster, een gitaar die juist veel gebruikt wordt in de blues. Dat wringt en dat is nou net de bedoeling.
En probeer die informatie maar eens te verbinden met het beeld van het naakte meisje dat een wolfachtig dier met een speer op afstand houdt. Of is het een reusachtig penseel waarmee ze hem juist tot leven wekt? En waar staat die wolf eigenlijk voor? Of vragen we ons dat helemaal niet af en kijken we vooral naar die bolronde bilpartij van haar? De schedel, het derde personage in dit werk, weet wel hoe het zit: ‘Shame on y’all’ staat er op zijn voorhoofd geschreven.
Messin’ Up Your Happy Home – de titel van de tentoonstelling is een bluescliché bij uitstek – is een grote en vrolijk makende expositie van een tegendraads kunstenaar.
#
Expositieruimte De Lawei,
Ingang Reidingplein, Drachten
do t/m zo, 14-17 u
t/m 17 april
Iedere woensdag is Louie Barkov in de expositieruimte aan het werk.