Waarom de 'winnende formule' van het Oxfordvaccin voor Nederland héél goed nieuws zou zijn

Soriot zei gisteren in een interview met  The Sunday Times  dat het in Oxford ontwikkelde vaccin net als ‘concurrenten’ Pfizer-BioNTech en Moderna een effectiviteit van rond de 95 procent zou kunnen bereiken. Dat zou betekenen dat 95 van de 100 mensen die het vaccin nemen, niet ziek worden van het coronavirus.

Het vaccin van AstraZeneca, dat momenteel wordt geëvalueerd door de Britse toezichthouder, biedt volgens Soriot zelfs ‘100 procent bescherming’ tegen ernstige vormen van Covid-19. Hij kan zijn positieve voorspellingen nog niet onderbouwen. De nieuwe resultaten waar de topman het over heeft, zijn nog niet gepubliceerd.

Eerder kwam uit verschillende testen naar voren dat het vaccin van AstraZeneca een gemiddelde effectiviteit had van 70 procent. Dat steeg later naar 90 procent, afhankelijk van de dosering. Door de wisselende percentages was er nogal wat onduidelijkheid over het vaccin. Nu belooft Soriot dus nóg hogere percentages.

Britten: 4 januari groen licht

De farmaceut heeft voor kerst alle papieren die nodig zijn voor goedkeuring ingeleverd bij de Britse medicijnautoriteit MHRA. Die geeft naar verluidt op maandag 4 januari groen licht voor het vaccin, dat daarna spoedig kan worden verspreid in het Verenigd Koninkrijk.

Net als bij het vaccin van Pfizer-BioNTech zijn de Britten daarmee een stuk sneller dan de rest van de Europese Unie. De Europese medicijnwaakhond EMA velt naar verwachting pas eind januari een eindoordeel over het Oxfordvaccin.

Als geroepen

Succesvolle resultaten en goedkeuring van dit vaccin zouden ook voor de Nederlandse regering als geroepen komen. Alleen al in de eerste drie maanden van 2021 verwacht het kabinet 4,5 miljoen doses van het Oxfordvaccin, bijna twee keer zoveel als van het Pfizervaccin (2,5 miljoen doses) en zelfs meer dan tien keer zoveel als van Moderna (bijna 0,4 miljoen). 

Van al deze vaccins zijn overigens twee prikken per persoon nodig. Van andere farmaceuten, zoals die van Janssen uit Leiden, wordt in het eerste kwartaal van 2021 vooralsnog geen goedkeuring van de EMA verwacht.

In het tweede kwartaal van 2021 rekent het kabinet op nog eens 5,2 miljoen doses van het AstraZeneca-vaccin. Daarmee is dit het middel waarmee in de eerste helft van het nieuwe jaar de meeste Nederlanders gevaccineerd zouden moeten worden. Een voordeel bij de verspreiding: het vaccin van AstraZeneca kan lange tijd op koelkasttemperatuur worden vervoerd en opgeslagen, iets wat niet geldt voor de vaccins van Pfizer en Moderna. 

Advies Gezondheidsraad

De verwachting is dat in de eerste maanden vooral ouderen, kwetsbaren en zorgpersoneel aan de beurt komen. Van Pfizer en Moderna is al duidelijk dat hun vaccin ouderen goed beschermt, maar van AstraZeneca is dat nog niet zeker. 

Daarom adviseerde de Gezondheidsraad aan minister Hugo de Jonge om het Pfizer-vaccin vooral voor ouderen te reserveren. De Jonge negeert dat advies, en geeft de eerste doses aan personeel van verzorgingshuizen, instellingen voor beperkten en in de thuiszorg. Het vaccin van Moderna gaat naar verwachting naar de bewoners van zorginstellingen.

Mocht het AstraZeneca-vaccin ook goede resultaten bij ouderen boeken - en als we topman Soriot mogen geloven lijkt het daar dus wel op - dan zou dat voor De Jonge een pak van zijn hart zijn. 

Met de vaccins die hij dan in februari en maart tot zijn beschikking heeft, kan hij in theorie een substantieel deel van zowel de ouderen als het zorgpersoneel vaccineren. En dat ook nog eens met vaccins die allemaal ongekend effectief zijn. Het zou de druk in de ziekenhuizen en verzorgingshuizen potentieel enorm kunnen verlichten.